W przygotowaniu do zawarcia przez mężczyznę i kobietę sakramentalnego związku małżeńskiego można wyróżnić na kilka elementów:
- Katechezy przedmałżeńskie
- Wejście w relacje
- Zaręczyny
- Ustalenie daty ślubu
- Katechezy przedślubne
- Poradnia rodzinna
- Rozmowa kanoniczno-duszpasterska
- Zapowiedzi
- Spowiedź
- Ślub
1. Katechezy przedmałżeńskie (kliknij tutaj)
2. Wejście w relację
Od tego jak mężczyzna i kobieta poznają się przed ślubem, zależy w dużej mierze trwałość i jakość ich przyszłego małżeństwa. Wejście w relację powinno zakładać dogłębne poznanie siebie, które nie jest tożsame z zakochaniem się. Zakochanie się to przede wszystkim emocjonalne związanie się z drugą osobą. Poznanie się natomiast wiąże się ze zdobywaniem informacji o drugiej osobie, co jest niezbędne w podjęciu odpowiedzialnej decyzji o wstąpieniu w związek małżeński. Poznanie siebie nawzajem prowadzi ponadto do wzajemnego zrozumienia się oraz pozwala dostrzec wrażliwą stronę drugiej osoby, co z kolei prowadzi do unikania ewentualnych przyszłych konfliktów.
Zaleca się, aby poznać przede wszystkim światopogląd drugiej osoby, jej osobowość, zdrowie oraz środowisko rodzinne.
3. Zaręczyny
Zaręczyny to uroczysta umowa zawierana między mężczyzną i kobietą, na mocy której obiecują sobie oni wzajemne wstąpienie w związek małżeński w określonym czasie. Od czasu zaręczyn mężczyzna i kobieta stają się narzeczonymi. Zaleca się, aby zaręczyny odbyły się nie później niż pół roku przed ślubem.
Zawieranie zaręczyn w gronie rodzinnym powinno stać się ważnym elementem podkreślenia wartości rodziny nazwanej przez Sobór Watykański II zaszczytnym tytułem „domowego Kościoła”. Zaręczyny mają także na celu podkreślenie szczególnej rolę rodziców oraz członków rodziny w powstawaniu nowej rodziny.
Podczas obrzędu zaręczyn proponuje się, aby rodzice, a gdy ich nie ma dziadkowie lub inni członkowie najbliższej rodziny, pobłogosławili pierścionki, które nakładają sobie narzeczeni.
4. Ustalenie daty ślubu
Ważnym elementem przygotowania do zawarcia sakramentalnego związku małżeńskiego jest ustalenie daty ślubu. W tym celu należy udać się do kancelarii parafii, na terenie której ma odbyć się ślub. Zasadniczo właściwym miejscem zawarcia związku małżeńskiego jest parafia narzeczonej lub narzeczonego, w której aktualnie mieszkają. Jeżeli ślub ma się odbyć w innym miejscu niż parafia aktualnego zamieszkania narzeczonej lub narzeczonego, należy wcześniej uzyskać pisemną zgodę jednego z proboszczów parafii zamieszkania albo narzeczonej, albo narzeczonego.
WAŻNE!
Podczas powyższego spotkania narzeczeni powinni otrzymać od duszpasterza opieczętowany blankiet zaświadczenia o ukończeniu katechez przedślubnych, które należy przekazać prowadzącym katechezy przedślubne na początku ich trwania. Uzupełnione (tzn. podpisane przez prowadzących) blankiety, które narzeczeni otrzymają po ukończeniu katechez przedślubnych należy dostarczyć ko kancelarii parafialnej przy okazji kolejnych spotkań z duszpasterzem.
5. Katechezy przedślubne (kliknij tutaj)
6. Poradnia rodzinna
Spotkania w poradni rodzinnej bezpośrednio wiążą się z katechezami przedślubnymi. Narzeczeni zobowiązaniu są do uczestniczeniu w trzech indywidualnych (jako para) spotkaniach
z doradcą życia rodzinnego w poradni rodzinnej. Celem spotkań w poradni rodzinnej jest przede wszystkim nauczenie się metod naturalnego planowania rodziny, które są aprobowane są przez Kościół jako zgodne z moralnym jego nauczaniem odnośnie przekazywania życia ludzkiego.
W związku z tym, że spotkania wiążą się z prowadzeniem obserwacji objawów płodności przez narzeczoną, powinny być one przeprowadzone w odpowiednich odstępach czasowych, co wynika z naturalnego cyklu płodności kobiety.
Spotkania w poradni rodzinnej są także dogodną przestrzenią do podjęcia indywidualnych rozmów z doradcą życia rodzinnego na temat życia małżeńskiego i rodzinnego.
WAŻNE!
Spotkania w poradni rodzinnej potwierdzane są na tym samym zaświadczeniu, co katechezy przedślubne.
7. Rozmowa kanoniczno-duszpasterska
Przynajmniej na trzy miesiące przed planowaną datą ślubu, narzeczeni powinni zgłosić się do kancelarii parafialnej w parafii, gdzie ma zostać zawarty sakramentalny związek małżeński, w celu przeprowadzenia z duszpasterzem rozmowy kanoniczno-duszpasterskiej, często zwanej także „protokołem przedślubnym”.
Celem rozmowy kanoniczno-duszpasterskiej jest w pierwszej kolejności zorientowanie się przez duszpasterza, jak wygląda przygotowanie narzeczonych oraz ich predyspozycje (wg przepisów prawa kanonicznego) do zawarcia sakramentalnego związku małżeńskiego. W związku
z tym rozmowa dotyczy m.in. ich wiedzy religijnej, życia religijnego, zaangażowania w życie Kościoła oraz rozumienia istotnych warunków przysięgi małżeńskiej.
WAŻNE!
Przychodząc na spotkanie do kancelarii parafialnej w celu przeprowadzenia rozmowy kanoniczno-duszpasterskiej narzeczeni przynoszą następujące dokumenty:
- Dowód osobisty,
- Świadectwo sakramentu chrztu świętego (jest ważne 6 miesięcy),
- Świadectwo sakramentu bierzmowania (co do zasady zawiera się ono w świadectwie chrztu świętego),
- Świadectwo ukończenia katechizacji ze szkoły ponadpodstawowej (indeks do bierzmowania, dyplom ukończenia katechezy lub świadectwo szkolne)
Podczas tego spotkania duszpasterz przekaże narzeczonym dwa kolejne dokumenty, które trzeba będzie dostarczyć do kancelarii parafialnej przed dniem ślubu. Będzie to dokument dotyczący zapowiedzi przedślubnych oraz zaświadczenie potwierdzające przystąpienie przez narzeczonych do sakramentu pokuty.
Ponadto przed zawarciem sakramentu małżeństwa należy dostarczyć do kancelarii parafialnej pozostałe dokumenty:
- Zaświadczenie ukończenia katechez przedmałżeńskich
- Zaświadczenie ukończenia katechez przedślubnych
- Zaświadczenie z Urzędu Stanu Cywilnego:
- Stosowny dokument do ślubu konkordatowego, jeśli narzeczeni zamierzają zawrzeć małżeństwo cywilne i sakramentalne jednocześnie
lub
- Odpis z aktu małżeństwa cywilnego, jeśli wcześniej zostało zawarte już małżeństwo cywilne (jest ważny 6 miesięcy)
8. Zapowiedzi
Kodeks prawa kanonicznego wymaga przed zawarciem sakramentu małżeństwa wygłoszenia zapowiedzi przedślubnych. Zapowiedzi przedślubne jest to publiczne ogłoszenie przez duszpasterza w parafiach zamieszkania narzeczonych zamiaru wstąpienia przez nich w związek małżeński. Celem zapowiedzi przedślubnych jest poinformowanie wiernych o zamiarze zawarcia związku małżeńskiego przez narzeczonych, zbadanie czy nic nie stoi na drodze do ważnego
i godziwego zawarcia małżeństwa oraz zachęta do modlitwy w intencji mających wstąpić
w związek małżeński.
9. Spowiedź przedślubna
Spowiedź jest zawsze indywidualnym i ufnym spotkaniem grzesznego człowieka z miłosiernym i przebaczającym Bogiem. Warunkiem koniecznym do uzyskania sakramentalnego przebaczenia jest skrucha serca, czyli żal za popełnione grzechy. Spowiedź przedślubna pozwala narzeczonym stanąć przed Bogiem w dniu zawierania sakramentalnego związku małżeńskiego z czystym sercem.
Co do zasady, narzeczeni zaproszeni są do odbycia dwóch spowiedzi przedślubnych. Pierwsza spowiedź powinna się odbyć na początku przygotowań do ślubu i być potraktowana stosownie do sytuacji religijnej penitenta (osoby spowiadającej się). Czasem może zachodzić potrzeba spowiedzi z całego życia lub dłuższego okresu czasu, aby pewne sprawy gruntowniej uporządkować czy uzupełnić, jeśli wcześniejsze spowiedzi mogły być nieważne (np. z powodu zatajenia grzechu). Druga spowiedź ma na celu bezpośrednie przygotowanie serca na dzień ślubu i co do zasady powinna mieć miejsce w przeddzień lub w dniu zawierania sakramentu małżeństwa.
10. Ślub
Ślub, to potoczne określnie na zawarcie przez mężczyznę i kobietę sakramentalnego związku małżeńskiego. Kościół uczy, że małżeństwo pomiędzy dwiema osobami ochrzczonymi zawsze jest sakramentem, czyli szczególną przestrzenią, w której Bóg obdarza łaskami swoich wiernych. Małżeństwo jest jednym z siedmiu sakramentów Kościoła, które ustanowił Chrystus.
Najważniejszym momentem zawarcia związku jest wypowiedzenie przez narzeczonych słów przysięgi małżeńskiej, czyli zewnętrzne wyrażenie tak zwanej zgody małżeńskiej. Dokonuje się to w obecności osoby duchownej (kapłana lub diakona), która w imieniu Kościoła potwierdza
i błogosławi zawarty związek oraz w obecności świadków.